Kadir Has Üniversitesi'nin yaptığı araştırmaya nazaran, Türkiye'de halkın yüzde 41,6'sı ülkenin en büyük sorunu olarak ekonomiyi görüyor. Araştırmaya nazaran; hükümetin iktisat siyasetlerine takviye son 5 yılın en düşük düzeyinde, parlamenter sisteme dönüş isteği ise arttı. ABD hala en büyük dış tehdit olarak görülürken, dindar ve muhafazakar olduğunu söyleyenler tarihi dorukta. En fazla güvenilen kurum yıllardır olduğu üzere Türk Silahlı Kuvvetleri olurken en başarılı belediye lideri ise Mansur Yavaş olarak öne çıktı.
Kadir Has Üniversitesi'nin yaptığı Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması'nın (TSSEA) 2019 yılına ait sonuçları açıklandı.
'Türkiye'nin en değerli sorunu nedir' sorusuna verilen karşılıklar
Araştırma toplam 26 vilayette, 18 yaş üzeri bin şahısla 25 Kasım–13 Aralık 2019 tarihleri ortasında yüz yüze görüşülerek yapıldı.
Araştırmanın sonuçlarına nazaran, Türkiye'de halk ülkenin en kıymetli sorunu olarak terör ve ekonomiyi görüyor.
“Türkiye'nin şu an en değerli sorunu nedir?” sorusuna iştirakçilerin;
-
yüzde 19,8'i terör,
-
yüzde 18,1'i hayat pahalılığı,
-
yüzde 16,8'i işsizlik,
-
yüzde 10,5'i FETÖ,
-
yüzde 6,7'si ise ekonomik sakinlik karşılığını verdi.
Verilen cevaplar içinde ekonomik hususlar toplamının yüzde 41,6'yı bulduğu görüldü.
Ekonomiyle ilgili hususları Türkiye'nin en değerli sorunu olarak görenlerin yüzdesi 2018'de 51,1'i buluyordu. Bu oran 2017'deyse yüzde 30,2'ydi.
Ekonomi siyasetlerine takviye son 5 yılın en düşük seviyesinde
2017’de hükümetin iktisat siyasetini başarılı bulanlar yüzde 47,7 iken, 2018’de bu oran yüzde 33,5’e geriledikten sonra 2019’da ise yüzde 31,3’e düştü.
Hükümetin ekonomik siyasetini başarısız bulanlar da bir evvelki yıla nazaran 6,6 puan azalarak yüzde 34,1 oldu.
Parlamenter sistem isteği artıyor
Araştırmada cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini başarılı bulanların oranı, yüzde 39,3 çıkarken, başarısız bulanlar yüzde 29,4’te kaldı.
Ülkenin idare biçimi tercihinde Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi yüzde 44,3 ile birinci sırada yer aldı.
Geçen seneye nazaran 1,6 puan kaybeden cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini, geçen yıldan 2,6 puan fazla takviye bularak yüzde 42’ye ulaşan parlamenter demokrasi takip etti.
Başkanlık sistemi destekçileri ise yüzde 11,4.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a yönelik dayanak de azalıyor
2017’de araştırmaya katılanların yüzde 49,7’si Erdoğan’a dayanak verirken, 2018’de bu dayanak yüzde 33,6’ya geriledi. 2019’da ise bu takviye yüzde 30,9’a düştü.
Erdoğan’ı desteklemeyenlerin oranı ise yüzde 41,3.
En başarılı belediye lideri Mansur Yavaş
Araştırmada üç büyük kentin belediye liderlerinin performansı da ölçüldü.
Üçü de CHP’den seçilen belediye liderlerinden Ankara Büyükşehir Belediye Lideri Mansur Yavaş, yüzde 60 ile en başarılı belediye lideri çıkarken en büyük dayanağı HDP ve Âlâ Partililerden gördü. MHP’lilerin yüzde 70’i de Yavaş’ı başarılı buluyor.
Onu CHP’li ve HDP’lilerin yüklü dayanağı ile yüzde 49,4’e ulaşan İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer takip ederken İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu’na dayanak yüzde 39,1’de kaldı.
Genel seçimlerde en fazla oy potansiyeline sahip isim İmamoğlu
Belediye başkanlığında öbür iki vilayetten daha az başarılı bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri, genel seçimlerde en fazla oy potansiyeline sahip siyasetçi oldu.
Yüzde 52,6 oranına ulaşan İmamoğlu’nu, yüzde 39,4 ile Muammer İnce, yüzde 32,9 ile Abdullah Gül/Ali Babacan ve yüzde 31,1 ile Ahmet Davutoğlu takip etti.
Dindar ve muhafazakar olduğunu söyleyenler tarihi zirvede
Araştırmada ‘Türk halkının siyasi yelpazedeki yerini saptamak için altı kategori (dindar, muhafazakar, milliyetçi, cumhuriyetçi/Kemalist, toplumsal demokrat ve sosyalist) seçenek olarak sunuldu.
-
Katılımcıların yüzde 27,9’u muhafazakar,
-
yüzde 19,8’i milliyetçi,
-
yüzde 18,3’ü dindar,
-
yüzde 13,8’i toplumsal demokrat,
-
yüzde 10’u cumhuriyetçi/Kemalist,
-
yüzde 4,3’ü ise sosyalist olduğunu söyledi.
Dindar ve muhafazakarların toplam oranı birinci defa yüzde 45’i aşarak, yüzde 46,2’ye ulaştı.
En büyük tehdit ABD olarak görülüyor
Araştırmada her yıl olduğu üzere bu yıl da dış tehditler soruldu.
2017, 2018’de olduğu üzere 2019’da da ABD araştırmaya katılanalar tarafından en büyük tehdit olarak görülüyor.
ABD’nin tehdit algısı, son bir yılda yüzde 81,9’dan yüzde 64,5’e gerilese de hala birinci sırada.
ABD'yi;
-
yüzde 55,6 ile İsrail,
-
yüzde 49,2 ile İngiltere,
-
yüzde 49 ile Fransa ve
-
yüzde 47,9 ile Suriye izliyor.
Suriyeli sığınmacılarla ilgili negatif görüşler artıyor
Suriyeli sığınmacılarla ilgili eğilimler de dikkat cazip.
2018’de Suriyeli sığınmacılardan mutlu olduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 13,7 iken 2019’da bu oran yüzde 12,9’a geriledi.
Memnun olmayanların yüzde 51,6’sı şad olmama sebebi olarak suça meyilli olmalarını gösterdi. Türk halkının yüzde 70,9’u Suriyeli sığınmacıların ülkelerine geri gönderileceğine inanmıyor.
En fazla güvenilen kurumların başında TSK geliyor
Türkiye'de en fazla güvenilen kurum Türk Silahlı Kuvvetleri oldu. Ankete katılanların yüzde 60,6'sı TSK hakkında olumlu cevap verdi. İkinci sırada yüzde 59,8 ile Jandarma yer aldı.
En düşük inanç bu yıl da medyaya
En az güvenilen kurumlar ise yüzde 43,3 ile Diyanet İşleri Bakanlığı, yüzde 43,2 ile yargı, yüzde 41,9 ile medya oldu.
Yargının siyasallaştığını düşünenler arttı
Araştırmaya nazaran, yargının siyasallaştığını düşünenlerin oranı da 2018 yılında yüzde 30,8'ken, 2019'da 38,7 oldu.
