Kızılay üzerinden Ensar Vakfı’na yaptığı 8 milyon dolar bağış ile gündeme gelen Başşehir Gaz'ın sahibi Mehmet Torun, direkt Ensar Vakfı'na vermek yerine neden Kızılay üzerinden bağış yaptığı sorusuna “Bu bağışın şerefiyesinin Kızılay’a kalmasını istedim. Madem yanlıştı, Kızılay kabul etmeseydi” dedi. Torun, vergiden kaçındığı tarafındaki tenkitleri de “Vergiden daha fazlasını bağışlamışım. İnsan daha fazlasını vergiden kaçınmak için bağışlar mı?” diye yanıtladı.
Başkent Gaz'ı da bünyesinde barındıran Torunlar GYO'nun İdare Şurası Lider Vekili Mehmet Torun, Kızılay üzerinden bağış yapma kararını 15 Temmuz sonrası aldığını ve bundan da geri adım atma niyetinde olmadığını söyledi. Torun, “Ben bu bağışın şerefiyesinin Kızılay’a kalmasını istiyorum. Madem yanlıştı, Kızılay kabul etmeseydi” dedi.
Verdiği 8 milyon doların, 2017 yılı için çıkarılan vergi meblağından çok daha yüksek olduğunu belirten Torun, “Vergiden daha fazlasını bağışlamışım. İnsan daha fazlasını vergiden kaçınmak için bağışlar mı?” diye sordu.
Torun, “TÜRGEV’e 31 konut almışsınız zati, neden direkt yardım yapmadınız?” sorusuna ise, “Uygun görmüyorum, buna karşılık vermeyeceğim” cevabını verdi.
Dün BaşkentGaz'ın, TÜRGEV’e 30 milyon TL pahasında iş yeri bağışladığına yönelik haberler çıkmıştı.
Cumhuriyet'ten Sena Yaşar'ın ilgili haberine buradan erişebilirsiniz.
“Bağışı neden direkt Ensar'a vermediniz?”
Mehmet Torun, bağış tartışmalarına ait Habertürk yazarı Muharrem Sarıkaya'nın sorularını yanıtladı.
Sarıkaya'nın “Kızılay’a yardımı veriyorsunuz. Kızılay Ensar Vakfı’na aktarıyor; o da TÜRGEV’e transfer yapıyor. Neden dolaylı bir yola başvurdunuz. Neden direkt vermediniz?” sorusuna;
“Bizim buradaki muhatabımız Ensar Vakfı… Kamu faydasına çalışan bir vakıf olduğu kararı bulunan bir vakfa bağış yapmakla Kızılay’a bağış yapmak ortasında türel ve ekonomik açıdan bir fark yoktur. Sıkıntımızın rastgele bir ekonomik menfaat olmadığı bağışçı olmamızdan da anlaşılmaktadır” karşılığını verdi.
Sarıkaya'nın yönelttiği sorular ve Torun'un verdiği cevaplar şöyle:
● Fark vardır, birinde vergi sıfırdır, başkasında fakat yüzde 5 kısmını bağış yapabilirsiniz.
Kızılay’da matrahınız kadarını düşersiniz, başkasında kurum çıkarının yüzde 5’ini düşebilirsiniz. Yüzde 5’ini aşan kısmı vergiye tabidir. Yani 100 milyon liralık bir kurum yararınız varsa 10 milyon da yardım yapmışsanız, bunun 5 milyonu vergi dışıdır, geriye kalan 5 milyonu ise vergiye tabidir. Takdir edersiniz ki bizim yararımızın sonu bu yüzde 5 oranını çok rahat karşılıyor. Biz Kızılay yahut Ensar olsun hangisine yaparsak yapalım, matrahtan indireceğimiz kısım birebir.
● Diyorsunuz ki Kızılay ile Ensar’a bağış yapma ortasında tüzel ve ekonomik bir fark yok. O vakit neden direkt kendilerine yapma yerine dolambaçlı yol izlediniz? Siz Kızılay’a, Kızılay Ensar’a, Ensar da TÜRGEV’e. Bu da “Kızılay Keyman Adası mı?” tenkitlerini yaratıyor. Buna ne diyeceksiniz?
Bizim buradaki fikrimiz şu; Kızılay ile bizim öbür bağışlarımız da var. Bu işin şerefiyesi Kızılay’a ilişkin olsun. Bağış da bizden kaynaklansın istedik. Yoksa biz kendi paramıza ne üzere bir şey düşünebiliriz. Zaten para bizim. Yani oburunun parası da antin kuntin yapalım, ortadan götürelim diye düşünüldüğü söylenebilir. Lakin para bizim. Bizim antin kuntin işimiz olmaz.
● Fakat kullandığınız araç kamunun ortak referans noktası olan Kızılay…
Kamunun ortak kıymetine halel getirecek bizim bir fikrimiz de aksiyonumuz de yok. Kamunun bedelli kuruluşunun aracı olması, yani kurallı bağışçı kurumda Kızılay adı geçiyor. Bizim ismimiz geçmiyor. Yani şerefiye diye bir şey vardır. Caddenin bile önde olanının bir şerefiyesi vardır, iki sokak artta olan binaların bile farklı şerefiyesi vardır. Bunun dışında diğer bir maksat varsa bunu çıksın biri söylesin.
● Yalnızca şerefiyesi Kızılay’ın olsun mu?
Başka bir şey yok. Biz 15 Temmuz sonrası bağışlarımızı daha çok Kızılay üzerinden yapma kararı aldık. Bu bizim bir prensip kararımız…
Kızılay Başkanı'nın 'vergiden kaçınma' kelamlarına yanıt
● Kızılay Genel Lideri sizin 'vergiden kaçınmak için yaptığınızı' söylüyor. Size bu türlü bir suçlaması var.
Vergiden kaçınmadığımı açıkladım. Bu şirketler bağımsız denetim ve uluslararası bağımsız denetim şirketleri tarafından da denetlenen şirketler. Benim keyfiyetimle yürütülen şirketler değil. Sorumluluğumuz var burada. Bir bağış yapmak yani %22 kurumlar vergisinden indirim için bağış yapmak üzere bir tez akla sığmıyor. Yapacağınız bağış matrahtan düşüleceği için yalnızca yüzde 22’lik kısmından indirim alırsınız. Kalan matraha da yüzde 22 uygularsınız. Bunun 8 milyonun vergi getirisi 1 milyon 600 bin olur. Ödeyeceğiniz vergiden de %5 düşmezsiniz. Vergiye tabi kurumlar vergisi diyelim 100 milyon lira ve 10 milyon bağış yaptıysanız bunun lakin yüzde 5’i kadarını düşebilirsiniz. Yani 5 milyon lirayı 100 milyondan düşüp, 95 milyon üzerinden vergi öderseniz. Bizim için bunun 5 milyonun çok üzerinde bir sayı kelam konusu. 100 milyon olsa bile 5 milyona kadar vakıflara bağışa zati kanun müsaade veriyor.
● Ne kadar vergi verdiniz? 2017’de tahakkuk eden vergi matrahı ne kadardı?
Hatırlamıyorum, lakin düşebileceğimiz yüzde 5’in çok üzerinde bir sayı. 8 milyonun çok üzerinde bir sayı. Ensar’a yapsaydık, matrahın yüzde 5’ini düşecektik; matrahın yüzde 5’i aslında var bizde. Biz ödeyeceğimiz vergiden 8 milyon doları düşmedik, matrahtan düşüyoruz. Onun için bir yere bağış yaparken vergi boyutunu düşünmüyor, vergiden çok daha fazlası cebinden çıkıyor.
● O vakit niçin Kızılay?
Söyledim işte… Bir şeyi değiştirmiyor. Başkent Gaz’ın vergiden kaçınma üzere bir durumu yok zaten…
● TÜRGEV’e 31 mesken almışsınız esasen, neden direkt yardım yapmadınız?
Uygun görmüyorum, buna karşılık vermeyeceğim…
Ensar Vakfı, 8 milyon dolarlık bağış ile New York'ta yurt yapıldığını açıklamıştı