Sinyallerini geçtiğimiz yıldan beri aldığımız global borç krizi kapıya dayandı. Bilhassa az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler milyarlarca doları bulan borçların içinden çıkamaz hale gelmiş durumda. Buna rağmen alacaklı devletler borçları yine yapılandırmak konusunda gereğince süratli ve tesirli adımlar hala atamadı. Pekala bu süreç dünyayı nasıl etkileyecek? Borçlu devletleri krizden müdafaanın bir yolu var mı? İşte ayrıntılar…?
Kaynak: https://www.bloomberg.com/news/videos…
Geçen yıldan beri dünyanın borç krizinin eşiğinde olduğuna dair ihtarlar yapılmasına karşın hala kayda paha bir gelişme kaydedilemedi.
ABD ve G20 üzere alacaklı ülkelerin ortasındaki uyuşmazlıklardan ötürü yine yapılandırma adımları gecikmiş durumda. Bu da hasebiyle düşük gelirli ülkelerin yarısından fazlasını sancılı bir borç krizinin beklediği manasına geliyor.
Bu bakımdan global borç krizi tartışmaları genelde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler ortasında ‘masraf paylaşımı’ yapma çerçevesinde şekilleniyor.
Dolayısıyla Çin üzere G20 ülkelerinin süreci hafifletecek bir taslak oluşturması bekleniyordu lakin borç veren devletler ortasında uzlaşı sağlamak söylendiği kadar kolay olmadı.
Dünya Bankası Lideri David Malpass’in borç krizine dair yaptığı açıklamalar şöyle;
‘Borçların tekrar yapılandırması konusunda bir gelişme gösterememek sahiden moral bozucu. Alacaklılar komitesinde Çin’in fazla soru sorması karara varmayı daima geciktiriyor.’
Borç batağının eşiğinde olan düşük gelirli gelişmemiş ülkeler için bu uyuşmazlıklar krizin önlenemeyeceği kaygısını artırmakta.
Dünya Bankası’ndan alınan bilgilere nazaran 2021 yılında en fakir 75 ülke yaklaşık 326 milyar dolarlık bir borca sahipti. Hatta Zambiya ve Sri Lanka yükümlülüklerini yerine getiremeyerek temerrüde düşerken Gana Cumhuriyeti de birebir bahtı paylaşmak üzere.
Bu bağlamda tahlil için en kritik noktanın “masraf paylaşımı” olduğunun altı daima çiziliyor.
Ancak Batılı ülkeler ve çok taraflı alacaklılar Çin ile borç yardımının ne demek olduğu konusunda bile mutabakata varamıyor. Örneğin ABD borçların muhakkak bir kısmına borç affı çıkarmayı teklif ederken Çin geri ödeme planlarını genişletme yoluna gitmeyi öneriyor.
Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mao Ning’in bu bahiste şöyle bir açıklaması bulunuyor;
‘ABD, Sri Lanka için topu diğerlerine atmak yerine kendisi somut bir tahlille gelmeli. Biz öteki devletler ve memleketler arası finans kuruluşları ile birlikte çalışarak Sri Lanka’ya yardım etmeye ve borç yükünü azaltmaya hazırız.’
Ne yazık ki durumun uyuşmazlıklar yüzünden sürüncemede kalması gelişmekte olan ekonomileri daha da zora sokuyor.
Hükümetler külfet içinde olan vatandaşlarına dayanak olmak ve borçları ödemek seçenekleri ortasında sıkışıp kalmış durumda. Süratlice yardım alamazlarsa yükselen faiz oranları ve döviz kurlarının baskısıyla sermaye piyasalarından koparak daha önemli krizlerin önünün açılacağı öngörülüyor. Bu türlü bir sürecin sonu ise vatandaşın başkaldırısıyla sonuçlanabilir.
Bu hususta siz neler düşünüyorsunuz? Yorumlarda buluşalım! ?
