Çocuk doğurmak, her çiftin hatta öncelikle bayanın tercihi. Bu tercih çeşitli sebeplerle değişebilir. Öteki yandan devlet siyasetleri da genç nüfusa değer verir. Ekonomiyi, siyaset, eğitim, toplumsal tüm siyasetler için ‘genç nüfus’ kıymetli bir olgudur. Bunlara rağmen ferdî tercihlerle çocuk yapmayı seçmeyenlerin de sayısı giderek bilhassa ülkemizde artıyor. Bu duruma o denli bir yorum yapıldı ki görenler reaksiyonsuz kalamadı.
Aile kıymetli bir olgudur. Annelik, babalık da o denli. Dünyaya gelen taze bir varlığın sevgiye, ilgiye muhtaçlığı vardır. Günümüz dünyasında birçok olgunun içi boşaltılırken, yalnızca toplum kurallarına uymuş gözükmek için yapılan evlilikler, doğurulan çocuklar toplum travmalarını daha da tetikler hale geldi.
Diğer yandan çocuk bir toplumda çok kıymetli bir yere sahip olmalıdır. Lakin bu hususta bilhassa doğu toplumlarının kültürel ikiyüzlülükleri, anneliği kutsayarak bayanı toplum hayatından soyutlamak, çocuğu da birey olarak kabul etmeyerek yetiştirmek üzerine konseyi olduğundan, geniş hatta genç nüfuslarına rağmen kültürel, ekonomik, toplumsal gelişimlerini sağlayamıyorlar.
Genç ve eğitimli bir nüfus, ülkelerin en muhtaçlık duyduğu güçlerden olurken, bunu gerçek kullanmak da devletin vazifelerinden oluyor.
Bir periyot Çin’de tek çocuk siyaseti, Avrupa’da çocuk başına yapılan ödemeler, Türkiye’de de 70’lerde nüfus planlaması ya da geçen yıllarda duyduğumuz ‘3 çocuk şart’ telaffuzları dönemsel demografik stratejiler olarak karışımıza çıkıyor.
Günümüz gelişmiş dünyasındaysa bilhassa Türkiye’de çocuk yapmayı tercih etmeyen aileler de çoğalıyor.
Dedik ya bu bir tercih, hatta bu tercihi biyolojik olarak çocuk yapıp da bakmayanlar, sevgi vermeyenler, eğitemeyenler kullansa keşke bile diyoruz bazen. Fakat bu hususta o denli bir yorum yapıldı ki görenler yorum yapmadan Twitter’dan (X’ten) çıkamadı.
“+90” Youtube kanalının “Gönüllü çocuksuzluğu seçenlerin sayısı artıyor. Çocuksuzluğu seçenler, etraflarından gördükleri yansıları anlatıyor” paylaşımına siyaset bilimci Burak Bilgehan Özpek’in yaptığı toplumsal güvenlik sistemi yorumu düşündürdü.
Bu tercihi hürmetle karşılamakla birlikte, sigorta sistemi açısından muazzam bir adaletsizliği ve krizi de beraberinde getirdiğini söylemek zorundayım. Çocuksuz beşerler da bir gün emekli olacaklar ve onlara maaşlarını ödeyen sigorta sisteminin açıkları çalışanların, yani onlar çocuksuzluğu seçmişken çocuk yapan ailelerin harcadıkları kaynaklarla yetişen insanların vergileriyle kapatılacak. Yani çocuk yapmak aslında oburlarının refahı için yapılan bir yatırıma dönüşecek.
Gönüllü çocuksuzluk bir norm haline gelirse, ki aslında çocuklar için bireylerin hayatlarındaki birçok avantajdan vazgeçtikleri bir durum olduğu için günümüz dünyasında bu çok yaygın bir ruh hali, toplumumuzu daha müreffeh bir gelecek beklemiyor.
Öncelikle birtakım bilgilerle başlayalım.
Türkiye’de genç nüfus yani 15-24 yaş kümesi nüfus, 2022’de toplam nüfusun %15,2’si olurken, projeksiyonlara nazaran genç nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2030 yılında %14,0, 2040 yılında %13,4, 2060 yılında %11,8 ve 2080 yılında %11,1’e düşeceği öngörülüyor.
Doğurganlık suratının 2012’de 2,11’den 2022’de 1,67’ye gerilediği görülüyor.
Son data de 1 emekli maaşını kaç çalışanın ödediği oluyor. Sürdürülebilir toplumsal güvenlik sisteminde ülkü oranının 4 olması gerekirken, yani 1 emekliye 4 etkin sigortalı çalışan karşılık gelmesi gerekiyor. Türkiye’de bu oran, genç nüfusun yüksek olduğu periyotta dahi 2’nin üzerine çıkamıyor. 2022 birinci yarısında 1,77 olurken, EYT sonrası 1,5’in altına gerilediği hesaplanıyor.
Şimdi gelelim yorumlara! Hak verenler kadar,
Yoruma öfke duyanlar da vardı.
Ancak sistemsel olarak genç nüfusun ülkeler için bir güç olduğunu söylemiştik.
Genç kuşağın toplumsal devlet içinde yanlışsız biçimde eğitilmesi de bir devlet siyaseti oluyor.
Sadece sigorta sisteminin toplumsal mutabakat sağlamadığı da bir gerçek olarak karşımıza çıkarken,
Yine bayana çıkan fatura da öbür yanda duruyor.
Çalışırken toplumsal güvenlik sistemini karşılayanlar da yorumlarda görülüyordu.
Dedik ya toplu bir siyaset paket aslında bu durum,
Kamu tertibi tekrar toplumsal devlet aracılığıyla sağlanırken, bunu vergisiyle finansa ettiğini düşünenler de olacaktır.
Olaya daha tümdengelim bakanlar da vardı.
Tümdengelime eklemek istedikleri olanlar da oldu.
Emeklilerin refahı açısından yaklaşımlara hak vermemek çok elde değildi.
Psikanaliz her yerdeydi.
Sizce çocuk doğurmanın, bayan rahminden toplumsal güvenlik sistemine giden yolu ne kadar uzundu? Yorumlara bekliyoruz.
