Trabzon'da 4'üncü yüzyıldan kalma Roma periyoduna ilişkin kale, yapılaşma nedeniyle tehdit altında. Çok sayıda yapının inşa edildiği kalede manzara kirliliği oluştu. Uzmanlar ise yapıların, surlar üzerindeki baskısının yapıtın akıbetine ait olumsuz sonuçlar doğurabileceği değerlendirmesinde bulundu.
DHA'nın aktardığı bilgiye nazaran, Trabzon'da milattan evvel 4'üncü yüzyılda Roma devrinde Tabakhane ve Zağnos vadileri ortasındaki yüksek kaya kitlesi üzerine kurulan Trabzon Kalesi ve surları günümüzde yapılaşmalara teslim oldu.
Ortahisar Mahallesi’nde Tabakhane ve Zağnos vadileri ortasında bulunan kale surlarına bitişik yapılar inşa edildi.
Yapılaşma nedeniyle kale surları tahrip oldu, manzara kirliliği oluştu. Trabzon Kalesi ve surlarının restore edilerek müdafaa altına alınması isteniyor.
Uzmanlar kale surlarının tehdit altında olduğunu açıkladı.
Doğal ve Tarihi Bedelleri Müdafaa Derneği Lideri Coşkun Erüz, etrafındaki yapıların kale surlarını tehdit ettiğini söyledi. Erüz, “Trabzon’da tarihi kent ve çağdaş kent birbirinden ayrışmadığı için kentte tarihi kalenin üzerine çok büyük bir yapılaşma baskısı var. Aşağı Hisar’ın büyük bir kısmı yapılan binalarla birlikte tahrip oldu. Şu anda Ortahisar ve Yukarıhisar korunuyor üzere görünüyor. Osmanlı devrinden itibaren kalelerin artık savunmadan çıkıp da hayat alanlarına dönmesi ile birlikte o alanlarda bir halde tapulandı ve hak sahipleri tarafından kullanılmaya başladı. Cumhuriyet periyodu ile birlikte de muhafaza altına alınamadığı için kalenin içinde yapıların bir kısmı yıkılarak yerlerine çağdaş betonarme yapılar yapıldı. Bu da kale surlarını tehdit ediyor. Zira tarihi surun statik yapısının üzerine konulan betonarme yapılar surlara baskı yapıp, tahrip ediyor, birebir vakitte çok nahoş bir imaj ortaya koyuyor” dedi.
'Trabzon Kalesi'ni kaybetmek üzereyiz…'
Surların turizme kazandırılması gerektiğini belirten Erüz, “Surlar olağanda tarihi, turistik yapı olması gerekirken ana yollar haricinde surlara hiçbir formda ulaşma talihimiz yok. İnsanların kalenin içerisinde olduklarını hissedebilme bahtları yok. Bu kısımları istimlak edilmeli ve betonarme binalardan arındırılması gerekiyor. Onarım çalışmalarında da sura baskı uygulamayacak ve gezilebilecek formda bir çalışma yapılarak tarihi kent dokusuna buraların kavuşturulması gerekiyor. Tarihi görünümlü çağdaş binalar değil nitekim Osmanlı periyodu cumbalı tarihi konutların yapılması gerekiyor. Artık ki üzere üzerine taş kaplama yapılmış kimliksiz binalar oralara kondurulmamalı. Şu anda Trabzon’un kalesini kaybetmek üzereyiz. Bir an evvel tedbir alınmalı. Hem yaşayan hem de turistik yer olarak buraların kullanılması gerekiyor” diye konuştu.
Vatandaşlar da tarihi yapının korunmasını istiyor.
Kent sakini Salih Zeki Kızıler kale surlarını merak eden çok sayıda turistin olduğunu söyleyerek, “Evler daima kaleye yapışık yapılmış durumda. Meskenleri kentsel dönüşüm diye yıktılar lakin konutun bir kısmı surda kaldı, ya da konut yıkılırken surlarda yıkılmalar meydana geldi. Buraların artık turizme kazandırılmasını istiyorum. Trabzon’un tarihi bunu hak ediyor” diye konuştu.
Fuat Dikkanoğlu, meskenlerin tapulu olduğunu belirterek, “Bu surları korumak gerekiyor. Dışarıdan gelen herkesin baktığında imrendiği bir tarihimiz var. Bu tarihi dokuya ne yazık ki sahip çıkamadık. Buralar vaktinde tapulanmış. İnsanlarda kendi tapuları üzerine mesken yapmışlar.
