Kişisel eşyalarımızı nasıl temizleyeceğiz?
Koronavirüs salgını yüzünden pek çok aktiflik ertelendi, mağazalar kepenk indirdi.
Pek çok mağazanın süreksiz olarak kapatılmasının asıl sebebi yaşanacak insan yoğunluğu değil. Hem çalışanları korumak, hem de giysi ve kozmetik mağazalarındaki denenen eserlerden bulaşma ihtimalini engellemek.
Online alışverişin ağır olduğu bu periyotta paketleme elemanlarını ve kargo şirketi çalışanlarını riske atıp atmadığımız tartışılıyor.
Pek çok şirket kuryelerin paketleri kapıya bıraktığı bir sisteme geçti. Yurt dışından, bilhassa Çin'den yapılan online alışverişler değerli ölçüde azaldı. Pekala aslında bu tedbirler yanlışsız mu?
Bu noktada virüslerin bakteri ve mikroplardan farklı formlar olduğunu bilmek gerekiyor.
Virüsler yalnızca canlı hücreleri enfekte edebildiği için canlı olmayan ortamlarda uzun mühlet yaşayamaz. Hatta hücre yapıları olmadığı için canlı olup olmadıkları daima tartışma bahsidir. Koronavirüs üzere kılıflı virüsler, başkalarına oranla yüzeylerde daha uzun mühlet varlığını sürdürse de bir canlıya tutunmak zorundadır.
Yeni Koronavirüsün yüzeylerde tutunma müddeti şimdi muhakkak değil, bu yüzden okuduklarınıza inanmamalısınız.
“Havada 4 saat asılı kalıyormuş”, “plastikte 9 gün yaşıyormuş” üzere toplumsal medya kaynaklı hurafelerin şimdi bir doğruluğu yok. Uzmanlar araştırmalarını sürdürürken, daha evvel salgına yol açmış öteki virüslerin tutunma mühletleri referans alınıyor. Lakin her virüsün yapısı ve dayanıklılığı farklı. Örneğin Mers salgınına yol açan MERS-CoV 30°C’de demir üzerinde 8 ila 24 saat yaşayabiliyorken, 20°C’de kırk sekiz saat kadar yaşayabiliyor. SARS-CoV 22-25°C’de plastik üzerinde beş güne kadar yaşabiliyor; MERS-CoV’un 20°C’de plastik üzerinde canlı kalma mühleti ise kırk sekiz saat. Koronavirüs üstündeki araştırmalar ise şimdi sonuçlanmış değil.
Kıyafetlerle ilgili de kesin bir bilgi olmasa da, tekrar evvelki virüslere dayanarak çıkarımlar yapmak mümkün.
Örneğin gerçek deri, süet kıyafetlerde tutunmanın daha güçlü olduğu bildiriliyor. Bunlardan ve sert materyalli giysilerden uzak durulması ve yumuşak kumaşlar tercih edilmesi öneriliyor.
Sık sık giysilerin değiştirilmesi, dışarıdan gelince kesinlikle giysilerin kirliye atılması da koşul.
Yıkanamayan ayakkabı, çanta üzere şeylerin alkollü ıslak mendille silinmesi kâfi. Çamaşırların 60 ila 90 derecede yıkanması söylense de bu her giysi için mümkün bir seçenek olmadığı için alkol içeren sıvı deterjanlar kullanılarak daha düşük sıcaklıkta yıkanabilir. İçiniz rahat etmiyorsa çamaşırları kuruduktan sonra yüksek sıcaklıkta ütüleyebilirsiniz.
Cilt bakım eserleri ve makyaj gereçlerine gelince, onları hiç olmadığı kadar sahiplenmelisiniz.
Normalde de bakteriler yüzünden bu tıp şahsî eşyaların paylaşılmaması gerektiği söylense de, çoğunlukla paylaşılıyor. Virüsler bakteriler üzere uzun mühlet bu gereçlerde bulunamasa da paylaşımı sonlandırmak gerekiyor.
Tüm şahsî gereçlerinizi kolaylıkla sterilize edebilirsiniz.
Yıkanabilir her şeyi bol sabunlu su dolu bir kapta yıkayabilirsiniz. Törpü, cımbız, makas üzere metal gereçler için mikrodalga fırın kullanılabilir. Ya da saf alkolde bekletebilirsiniz. Makyaj materyallerinizi alkolle sterilize edebilirsiniz. Tüm gereçleri alkolle silebilirsiniz. Toz eserlerin de, krem eserlerin de direkt olarak alkollü mendillerle silinmesinin hiçbir sakıncası yok. Alkolün olmadığı durumlarda alkollü tonikler de kullanılabilir.
Bir müddet kuaför ve hoşluk merkezlerine gitmemeniz, gidince de kendi eşyanızı yanınızda götürmeniz kıymetli.
Bir mühlet aslında bu yerler kapalı, açıldıktan sonra kesinlikle yoğunluk olacaktır. Bu yerlere giderken kendi törpünüzü, tarağınızı, havlunuzu yanınızda götürmeniz bulaş riskini bir nebze olsun azaltacaktır.
Online alışverişte paketlerden virüs bulaşma ihtimali yok denecek kadar düşük.
Paketlerde virüs olup size ulaşana kadar varlığını sürdürmesi hakikaten çok çok düşük bir ihtimal. Şayet paket yurt dışından geliyorsa ihtimal yok denebilecek düzeyde. Kuryeden direkt bulaşma ihtimali dışında online alışveriş epey inançlı. Tekrar de paketleri açar açamaz eserleri yıkamak yahut silerek dezenfekte etmek içinizi rahatlatır.
Uzmanlar bu periyotta tekrar de tedbiren ikinci el alışverişe orta verilmesini istiyor.
En azından bu devirde ikinci el alışverişten uzak durmak lazım. Kıyafet alışverişinde çabucak yıkayabilirsiniz, lakin ikinci el kozmetikler olağanda de bakteri bulundurma ihtimali sebebiyle tavsiye edilmiyor. Mağazalardaki deneme eserlerinden de bir müddet uzak durmalısınız.