İstanbul’da beş yıl öncesine kadar yalnızca Ihlamur Kasrı, Yıldız ve Fenerbahçe parkları üzere alanlarda görülen yeşil papağanlar, neredeyse her semtte kanat çırpmaya başladı. Dünyanın en istilacı çeşitlerinden biri olarak bilinen ve öbür pek çok kuşa ve hatta sincaplara bile hayat alanı bırakmayan yeşil papağanlar, geniş koloniler oluşturmaya başladı.
Milliyet’ten Mert İnan’ın haberine nazaran, tropikal iklim kuşu yeşil papağanların İstanbul’daki serüveni yıllardır adeta bir kent efsanesi olarak lisandan lisana dolaşıyor. Ana vatanları Hindistan ve Pakistan olan yeşil papağanlar, son birkaç yıldır park ve bahçelik yerlerin yanı sıra artık megakentin yeşili bol mahallelerinde de görülür oldu.
“Yeşil papağan tipinin popülasyonunda patlama yaşanıyor”
Son olarak geçtiğimiz gün Fenerbahçe Orduevi’nin etrafında sürü halinde görülen yeşil papağanlara ait bilgi veren uzmanlar ise istilacı kabul edilen bu cinsin sayısındaki artıştan kaygılılar.
Kent faunasının istilacı papağanlar nedeniyle bozulma riski altında olduğunu lisana getiren biyolog, kuş gözlemcisi Kerem Uzunlukla, yeşil papağan cinsinin popülasyonunda adeta patlama yaşandığını belirtti. Uzunlukla, “Dünyanın pek çok kentinde kafesten kaçan, papağan yahut muhabbet kuşu üzere çeşitler doğal ömrün içinde varlığını sürdürüyor.
“Türkiye’ye getirilen ve gümrükte yakalanan papağanlar özgür bırakılıyor”
İstanbul’daki imgenin benzerleri Amsterdam, Londra, Kalifornia üzere pek çok yabancı kentte görmek mümkün. İstanbul’un papağanları için iki seçenek kelam konusu.
Birincisi kaçak olarak Türkiye’ye getirilen ve gümrükte yakalanan papağanlar ekseriyetle özgür bırakılıyor. Ayrıyeten 1996 yılında TEM otoyolunun Kavacık-Beykoz’a yakın kısmında papağan taşıyan bir kamyonet devrilmiş ve yüzlerce papağan kazadan sonra dağılan kafeslerden uçup gitmişti. İstanbul’da vakit zaman farklı yerlerde ortaya çıkan yeşil papağanların varlığının sebebi kamyonet kazası ve gümrükteki durumdan kaynaklanıyor.
“Kent faunasının istikrarını bozmaya başlamış durumda”
3-5 yıl öncesine kadar sayıları yüzlerle söylem edilen bu istilacı cinsin İstanbul’daki sayısının 5-6 bini geçtiğini varsayım ediyoruz. Yeşil papağanları seviyoruz ve kentimizin bir paçası haline geldiler lakin bu istilacı tıp artık karga, yarasa ve sincap üzere hayvanların yuvalarını mesken tutarak, kent faunasının istikrarını bozmaya başlamış durumda” açıklamasında bulundu.
“Halkımız ormanlık alanlarda yiyecek atıklarını bırakmamalı”
Geçtiğimiz devirde yapılan yanlış ağaç budamaları, park ve bahçelerdeki yiyecek, çöp artıkları ile kedi ve köpek mamalarının gelişi hoş bırakılmasının papağanların hayat alanını genişletmeye yol açtığını kelamlarına ekleyen Uzunlukla şöyle konuştu:
“Bu etkenlerin yanı sıra yeşil papağanların çok sevdiği çınar, selvi ve çam ağaçları Belgrad ve Aydos ormanları başta olmak üzere, pek çok yeşil alanda bulunuyor. Papağanlar, kışları bu ağaçların tohumlarıyla besleniyorlar. Yazları ise ağaç yaprakları ve meyvelerini yiyorlar. Hoş kentler yaratmak için belediyenin diktiği çınar, selvi ve çam ağaçları yeşil papağanlar için barınma ve beslenme imkanı sağlıyor. Belgrad Ormanı’nda şu an için 3-5 yeşil papağan tespit etmiş durumdayız. Şayet kent içindeki parklardaki üzere ormandaki sayı da artarsa fauna bozulur, mahallî cinsler dediğimiz sincap, yarasa ve kargalar yuvasız kalır. Halkımız ormanlık alanlarda yiyecek atıklarını bırakmamalı.”
“Papağanların en ağır olduğu ikinci kent ise İzmir”
Türkiye Papağan Sayımları isimli oluşumun kurucusu Gazi Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Esra Per, Fenerbahçe Orduevi’nde kayıt altına alınan yeşil papağan kümesinin, bugüne kadar gözlemlenmiş en kalabalık sürü olduğunu belirtti.
Per, “Ülke genelinde 10 bini aşkın yeşil papağan olduğunu kestirim ediyoruz. Bu sayının yarıdan fazlası İstanbul’da. Papağanların en ağır olduğu ikinci kent ise İzmir. Vatandaşlar yeşil papağanların artık yarasalar ile uğraşa giriştiğini, yuvalamak için sincap ve kargalarla rekabet halinde olduğunu iletiyorlar. Ekolojik olarak çeşitler ortasındaki rekabetin dengeyi bozacak duruma gelmemesi önemli” dedi.
