Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Kısmı Lideri Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, İstanbul’da koronavirüs olaylarındaki artışı ‘dur’ demek için çok acil kademeli mesaiye geçilmesi gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, koronavirüs hadiselerinin ağır olduğu İstanbul’da toplu taşıma araçlarındaki yoğunluğa dikkat çekerek, Amerika ve Avrupa ülkelerinde yapılan çalışmalarda virüsün bulaş ortamlarının birinci başında aile içi, ikinci sırada iş yerleri, üçüncü sırada toplu taşıma araçlarının geldiğini söyledi. Lakin bunun Türkiye için geçerli olmasının mümkün olmadığını belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Çünkü Türkiye’de toplu taşıma araçları bu ülkelerden daha kalabalık. Bilhassa İstanbul’da yollar çok uzun sürüyor. Toplu taşıma aracı ne kadar kalabalıksa, o insanların içinde ne kadar çok önlemlere uymayan, maskesini düzgün takmayan varsa ve temas müddeti ne kadar uzunsa risk o kadar artıyor. Bunların hepsini bir ortaya koyduğunuzda bilhassa İstanbul ve öbür büyük vilayetlerde birebir etkenler kelam konusu maalesef” dedi.
“İstanbul acil bir duruma geldi”
Prof. Dr. Ceyhan, bu bahis hakkında yapılması gerekenlere ilişkin, “İstanbul’u düşünün, trafiğe koyduğunuz ekstra her araç, trafikte ekstra sıkışıklığa yol açacaktır. Bu da insanların 1 saatte gideceği yere 1,5-2 saatte gideceği manasına gelir. Bu, temas müddetini uzattığı için riski artırır. Bunun yerine aktifliği gösterilmiş tek tahlil mesailerin kademelendirilmesi ve esnek mesai. Bunu modül parça yaparsanız, yani kamuda yapıp özel dalda uygulamazsanız ya da aksisini yaparsanız bunun aktifliği az oluyor. Lakin İstanbul o denli bir duruma gelmiş ki çok acil, hiç beklemeden bu kademeli mesaiye geçilmesi lazım” diye konuştu.
“Esnek çalışma, online çalışma”
Bu önlemlerin tüm vilayetlerde alınması gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Ceyhan, “Kalabalıkların oluştuğu bütün kentlerde tıpkı anda başlatılması lazım; zira biz maalesef lokal önlemler alarak salgını denetim altına alma periyodunu geçirdik. Alınacak bütün tedbirler Türkiye’nin her yerine uygulanmalıdır. Esnek çalışmaya, online çalışmaya adapte olmalıyız. ‘Öyle olunca da şöyle işler aksıyor’ diye mazeret geliştirmemeliyiz. Bu bir mecburilik. Toplu taşımada insanları yan yana sıkıştırarak bir ortaya getirmenin bulaş riskini artıracağı kesin. Türkiye’de toplu taşıma araçları bence iş yerlerinden daha büyük risk taşıyor” dedi.
“Bu hadiselerin katlanarak artmasına neden olanlar muhteşem bulaştırıcılar”
Prof. Dr. Ceyhan, bunun dışında muhteşem bulaştırıcılara dikkat çekerek, “Bu hastalıkta biz ‘süper bulaştırıcı’ diye bir tanımla karşılaştık. Bu olayların katlanarak artmasına neden olan en büyük faktör harika bulaştırıcılar. Hastalananların büyük kısmı hiç bulaştırmıyor hastalığı, bir kısmı 1-2 şahsa bulaştırıyor bir kısmı da yüzlerce şahsa bulaştırabiliyor. Bunu önlememizin en tesirli yolu toplanmalara sayı sınırlaması koymak. O düğüne, kısıtladığınız sayıda insanı alsaydınız orada 35 yerine 5 kişi hastalanırdı. Muhteşem bulaştırıcıları bulmanın yolu hasta bulduğunuz kişi kimden aldı, birçok insan birebir yerden aldıysa o bulaştıranı orada bulup izole etmemiz gerekir” sözünü kullandı.
