Kamu bankaları olarak geçen Halk, Vakıf ve Ziraat Bankası’nın yeni bir düşük faizli kredi kampanyasına hazırlandıkları savı uzmanları isyan ettirdi.
2000’li yılların başından bu yana alışık olunan “bol para” devrine 2021 yılından bu yana “daha da bol para makyajlı” lakin “alması güç maskeli” formda devam ediyoruz.
2021 Eylül ayında başlayan iktisat modelinde düşük faiz siyasetiyle, piyasaya sürülen bol paranın üretim ve yatırıma dönmesi hedeflenirken, iktisadi hesaplamaların tam yapılamamasıyla kur fırlamış, enflasyon uçmuştu. Birçok farklı denemeler sonrası süreçte ve idaresinde birçok sorun yaşandı.
Piyasa faizleri Merkez Bankası’nı takip edemeyip, hür akış sağlanamayınca ticari de ferdi de kredilerde istenen sonuç alınamadı. Hala daha sağlıklı bir kredi döngüsü bulunmazken, zelzele felaketi problemleri artırdı.
Deprem felaketleri sonrasında gerekli bölgede meselelerin daha süratli çözülmesi maksadıyla kaynaklar yüklü olarak oraya aktarıldı. Mayıs seçimlerine yönelik Aralık 2022’de kamu bankalarında yapılan sermaye artırımları gerek bağış gerek de bölgeye yönelik kredilerle kaynakları tüketti. Artık yenisi planlanıyor.
Bloomberg’den Fırat Kozok haberine nazaran, kamu bankalarının seçimlerden evvel “seçim iktisadı gereği” daha çok finansman sağlaması ya da kredi verebilmesi yahut para dağıtabilmesi için yeni sermaye artışına gideceği belirtildi.
14 Mayıs seçimleri öncesinde kredi teşvikine yönelik, devlet bankalarına planlanan sermaye artışının 5,5 milyar dolara yükseltildiği sav edildi.
Bloomberg, seçimleri Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, 20 yıllık iktidarının ‘en çetin rekabeti’ olarak yorumlarken, ekonomik büyüme fitilini yakmak ya da ateşi harlamak için son atılımı olarak kıymetlendirdi.
Kaynakların aktardığına nazaran, Türkiye Varlık Fonu’nun yüzde 100 sahip olduğu Ziraat Bankası’na 40 milyar TL (2,1 milyar dolar), yüzde 64,8’ini elinde bulundurduğu Vakıfbank ve yüzde 87,7 payına sahip olduğu Halkbank’ta 30’ar milyar TL sermaye enjeksiyonu yapması planlanıyor.
Hatta faizsiz bankacılık hizmeti veren Ziraat Katılım’a da 4,5 milyar TL sermaye artışı yapılacağı belirtilirken, toplamda sermaye katkısının 104,5 milyar liraya çıkarılacağı belirtiliyor.
TVF’nin yorum yapmadığı belirtilirken, Erdoğan’ın ucuz kredilerle ekonomiyi canlandırmaya odaklandığı düşünülüyor.
Geçen ay yapılan Türkiye Tek Yürek kampanyasında rekor bağışı 30 milyar TL ile Merkez Bankası yaparken, onu izleyen kamu bankalarından da Ziraat Bankası 20 milyar TL, Vakıfbank 12 milyar TL ve Halkbank 7 milyar TL bağışta bulunmuş ve yalnızca bu dört bankanın yardımları toplam bağışların yüzde 60’ını oluşturmuştu. Ziraat ve Vakıf İştirak da 1’er milyar TL bağışlamıştı.
TL’de uzun vakittir görülen paha kaybı bankalarda likidite sorunu yaratırken, 2019’dan bu yana bu sermaye artışının 4. defa yapılacağı ve bugüne kadar 10 milyar dolardan fazla kaynak sağlandığı belirtildi.
Geçen aylarda da zelzele sonrası, seçim öncesi nedeniyle Borsa İstanbul’da görülen düşüşlere rağmen TVF dayanaklı Borsa’da alımlar görülmüştü.
?
?
Genel Şuraları bu ay sonunda yapılacak olan bankaların sermaye artırımlarının ve dağıtacakları kredilerin yeni bir enflasyon aratıp yaratmayacağı sizce ne vakit görürüz?
