“İkimiz olduktan sonra bütün hüzünler, sıcak bir yakınlaşma için mazerettir.” Oğuz Atay
Evlilikte “duygusal ihmal” eşlerden birinin başkasına ilgi, yakınlık ve sevgi göstermemesi manasına gelir. Bu durumun mağdurları çoklukla bayanlar olur. Günümüzdeki evliliklerde, bilhassa evliliğin ilerleyen vakitlerinde kocaları varken yok olan, yani duygusal ihmal gören bayanların sayısı azımsanamayacak kadar çoktur. Evlilik fizikî, ruhsal, cinsel ve bilişsel modüllerden oluşan bir bütündür. Duygusal bağ, bu bütünün kesimlerini bir ortada tutan bir yapıştırıcı üzeredir ve zayıf olduğunda ya da hiç olmadığında kesimler yavaş yavaş birbirinden ayrılmaya, bütünlük bozulmaya başlar.
Duygusal ihmal tehlikelidir
Duygusal ihmal, duygusal istismardan farklıdır.
Duygusal istismarda, fizikî istismarda olduğu üzere birine ziyan vermeyi gaye alan tutum ve davranışlar kelam bahsidir. Karısını üzeceğini bildiği halde daima şikayetçi olarak, aşağılayarak, hor görerek, diğerleriyle kıyaslayarak, eleştirerek, alay ederek, küçük düşürerek, gururunu kırarak davranan bir koca karısına duygusal istismarda bulunmaktadır.
Yani evlilikte duygusal istismarda bulunan koca, karısını yok sayarken, duygusal ihmalde bulunan koca ise kendisi yoktur. İnsan ömrü bağlar ağından oluşur.
En yakın ve değerli birinci alaka anne-baba ile kurulur. Bu münasebette anne-babanın birincil rolü çocuğa açıkça sevgi, şefkat, ilgi, yakınlık ve anlayış göstererek “duygusal destek” vermektir. İnsan hayatında emsal yakınlıktaki öbür değerli bağlantı karşı cinsle kurulan duygusal ilgi ve evliliktir. Evliliğin temeli, eşlerin birbirlerine verdikleri duygusal dayanağın üzerine kurulur.
Tıpkı ebeveynlerle kurulan birinci alakada olduğu üzere, eşler birbirlerine açıkça sevgi, şehvet, ilgi, yakınlık, bağlılık ve anlayış gösterirler. Anne-babayla kurulan münasebette duygusal dayanak ebeveyn tarafından çocuğa tek taraflı olarak verilirken, evlilikte iki taraflı olarak, yani eşler ortasında karşılıklı olarak verilir. Ayrıyeten evlilik münasebetinde ebeveyn ilgisinden farklı olarak duygusal takviye, aşk, tutku, şehvet ve dileğin yaşandığı cinselliği de içerir.
Duygusal olarak ihmalkâr erkeklerin özellikleri
Var olduğu halde yok olan kocaların neredeyse tümü bencildir.
Dünyanın kendi etraflarında döndüğünü zannederler.
Her şeyi tek başına yapmayı tercih eder, alınacak tüm kararları, yapılacak tüm planları eşiyle paylaşmadan kendileri yaparlar.
Eşleriyle birlikte vakit geçirmek için uğraş göstermez, boş vakitlerini arkadaşlarıyla ya da bilgisayar ve televizyon başında geçirmeyi tercih ederler.
Eşlerinin ailesine ve arkadaşlarına da değer vermezler.
Kızgın, sıkkın, sevinçli ya da üzgün olduklarını eşleriyle paylaşmaz, birebir formda eşlerinin bu tıp duyularına da kayıtsız kalır ve hiçbir reaksiyon göstermezler.
Söyledikleri ile yaptıkları farklı olur, verdikleri kelamlardan basitçe vazgeçebilirler.
Genel olarak meçhul ve tutarsız davranışlarla güvensizlik duygusu yaratırlar.
Eşlerini incitecek bir şey yaptıklarında davranışlarının sorumluluğunu üstlenip özür dilemek yerine savunmaya geçerek eşlerini suçlarlar.
Sorumluluk almaktan kaçınır, yardımcı olmaz, işbirliği yapmazlar.
Verilen sorumlulukları da zoraki yapar ya da ihmal ederler.
Doğum günü, evlilik yıldönümü üzere tarihleri önemsemez ve ekseriyetle unuturlar.
Kendiyle ilgili şeyleri sır üzere saklar, hatta bunların açığa çıkmaması için palavra söylerler.
Kadınların duygusal gereksinimleri nelerdir?
Eşine soğuk davranmaya başlayan, sırtını dönen koca, onunla ilgilenmez, vakit geçirmez, onu umursamaz olur. Adeta bir otel üzere gelip gittiği konuttaki varlığıyla yokluğu birdir. Ortada bir sorun ya da tartışma olmasa da güya eşine küsmüş üzere davranır, bağlantı kurmaz. Ekseriyetle bu soğukluk kendini cinsel ömürde da gösterir.
Bu durum bir bayan için katlanması güç bir durumdur zira bayanların en değerli ruhsal gereksinimleri sevilmek, beğenilmek, ilgi ve paha görmektir. Bayanlar için hisler, romantizm, birlikte anı paylaşma, işbirliği yapma ve ahenk çok kıymetlidir. Bayan hassas, alıngan ve duygusal bir yapıya sahiptir. Erkeğini kaybetme korkusu yaşadığı için genelde kıskançtır. Sevilmeye ve sevildiğini hissetmeye gereksinim duyar; iltifatlar, romantik sürprizler ve ilgi bekler. Bayanlar âşık oldukları vakit basitçe bağlanırlar, ilgi ve sevgi gördükleri sürece kendilerini cazip ve keyifli hissederler. Güçlü bir erkek tarafından himaye edildiklerinde inançta ve kıymetli olduklarını düşünürler. Bayan için eşinin ona paha ve değer vermesi hayli kıymetli ve hassas bir husustur.
Özetle bayanların sevgi lisanı “kadınca”dır ve karısını memnun etmek isteyen bir erkek, bayanca lisanının özü olan aşağıdaki 7 maddeyi yerine getirmelidir:
1. Yalnızca seks için değil her daim aşkla dokunmalıdır.
2. İlgiyle dinlemelidir.
3. Birlikte kaliteli vakit geçirmelidir.
4. Bayanı hayatının merkezine almalı ve onu biricik kılmalıdır.
5. Romantizm sunmalıdır.
6. Nizamlı ve inançlı bir hayat sunmalıdır.
7. Aşkla arzulamalıdır.
Koca neden varken yok olur?
Erkekler bayanlara nazaran daha duygusuz olarak bilinir. Bu genel kanının altında yatan bir doğruluk hissesi da vardır fakat erkeklerin duygusuz üzere görünmelerinin nedeni hislerinin olmaması değil, hislerini tabir etme ve göstermede bayanlar kadar rahat ve açık olamamalarıdır.
Yaradılışları gereği erkekler, konuşmayı pek fazla sevmez, konuştuklarında ise kısa ve öz bir halde söylemek istediklerini söyleyip konuşmaya son verirler. Bayanların tabiatları ise erkeklerin tam aksine his ve kanılarını detaylarıyla konuşabilmelerine imkan verir.
Elbette bayan ile erkek ortasında duygusal manadaki bu fark bir kocanın duygusal ihmalinin münasebeti değildir. Lakin erkeklerin bu genel özellikleri başka kişilik özellikleriyle birleşince duygusal ihmale yatkın olabilir ve varken yokmuş üzere davranabilirler.
Örneğin, narsisistik kişilik yapısındaki erkeklerin eşlerine duygusal ihmalde bulunmaları sık rastlanan bir durumdur. Kimi vakit da omurdaki zorluklarla gayret etmek zorunda olmak ya da işkoliklik üzere nedenler, kocaların eşlerine duygusal takviye vermelerini engelleyebilir. Hasebiyle süreksiz ve kronik olmak üzere iki tıp duygusal yokluktan kelam edilebilir. Duygusal yokluk süreksiz olduğunda, erkek maddi bir düşünce, işyerinde alması gereken bir terfi üzere eşiyle duygusal alakasının dışındaki bir neden yüzünden kendini geri çekip yalnızca başını meşgul eden probleme odaklandığı için eşine yokmuş üzere davranabilir. Sorun çözüldüğünde tekrar varlığına geri dönebilir. Lakin kronik duygusal yoklukta erkekler, “bağlanma ve yakınlık korkusu” yaşıyor olabilirler.
Çocuklukta ya da geçmişte yaşanan birlikteliklerde bağlanılan ve yakın ilgi kurulan bireyler tarafından terk edilen yahut incitilen şahıslarda yaşanan bu olumsuz hisler ve travmalar vakitle genelleştirilerek, her türlü duygusal ve fizikî yakınlaşma da dehşete ve uzaklaşmaya neden olabilir. Yakınlık, samimiyet, birbirini düşünme, birbirinin düzgünlüğü için kaygılanma, inanç ve güvenlik hisleri, dürüstlük ve açıklık ve karşılıklı olarak verilen takviyeden oluşan bir etkileşimdir.
Evlilikteki meselelerin büyük çoğunluğu yakınlığın hiç olmamasından ya da yetersiz olmasından kaynaklanır. Fakat kimi erkekler, denetimi kaybetmekten, baskı altına alınmaktan, çok duygusal olarak bağımlı olmaktan, reddedilmekten ya da terk edilmekten korktukları için yakınlık kuramazlar.
Duygusal bağ nasıl korunur?
Duygusal ihmal yüzünden mutsuz bir evliliğe mahkûm olan çiftler, birden fazla vakit neden mutsuz olduklarının farkında değillerdir. Kocanın duygusal ihmalkarlığı, ziyan verme emelli ve şuurlu davranışlar içermediği için hem kendisinin hem de eşin ilgide neyin yanlış gittiğini anlamaları sıkıntı olur.
Ancak duygusal ihmal de duygusal istismar kadar bağlantıya ziyan verebilir. Evlilikteki sıkıntıların ve mutsuzluğun bu sinsi nedeni, patlamaya hazır bir mayın üzere evliliği yok etme potansiyeline sahiptir. Bu mayının etkisiz hale getirilmesi, eşler ortasındaki duygusal bağın güçlendirilmesiyle mümkündür. Eşler ortasındaki duygusal bağın fizikî, davranışsal ve bilişsel bileşenleri vardır. Sarılma, öpüşme, dokunma ve cinsel ilgi üzere “fiziksel yakınlıklar”; birlikte vakit geçirme, sorumlulukları paylaşma, yardım ve işbirliğinde bulunma üzere “destekleyici davranışlar”; sabır ve anlayış gösterme, dinleme ve manaya, sıkıntı vakitlerini atlatmasına yardım etme ve empati kurma gibi “bilişsel destekler” eşler ortasındaki duygusal bağı güçlendirerek evliliği sağlamlaştırır.
Duygusal bağın güçlenmesi için atılacak birinci adım eşler ortasında suçlayıcı ve yargılayıcı olmayan bir lisanla karşılıklı olarak beklenti, istek ve gereksinimlerin lisana getirildiği tesirli ve empatik bir irtibat kurulmasıdır.
Web
YouTube
Bu makalede öne sürülen fikir ve yaklaşımlar büsbütün müelliflerinin özgün niyetleridir ve Onedio’nun editöryal siyasetini yansıtmayabilir. ©Onedio
