HaberTürk müellifi Fatih Altaylı, bugünkü “Yerli araba yerlileşmeye çalışıyor” başlıklı köşe yazısında yerli araba TOGG ile ilgili edindiği birtakım “gayrı resmi” bilgileri paylaştı. 3 yıl sonra üretim bandından çıkması planlanan aracın tanıtımda gösterilen arabadan farklı olabileceğini belirten Altaylı, aracın motoru ve bataryası ile ilgili yerlileşme planları olduğunu aktardı. Fiyat konusunda da bilgi veren Altaylı, “Baz fiyatın 25 bin dolar karşılığı bir düzeyde olması beklenebilir. 30-35 bin dolar karşılığında ise düzgün bir TOGG’a sahip olabilirsiniz.” dedi. 25 bin dolar bugünkü kurla 180 bin TL'den fazla bir meblağa denk geliyor.
Verdiği bilgilerin “gayrı resmi” bilgiler olduğunu ve gazetecilik faaliyeti sonucunda elde ettiğini belirten Altaylı, yazısına projeye dahil olan üç Türk start up’ı, CyVision, Home-iX ve Büyütech hakkında bilgiler vererek başladı.
Altaylı, bu firmaların kuruluşlarına ve faaliyetlerine ait verdiği ayrıntıların akabinde şunları yazdı:
“Evet, marka TOGG olacak”
“Yerli arabanın markasının TOGG olacağını öğrenmiştim lakin ben bunu yazamadan bu istikamette bir açıklama yapıldı aslında. Evet, marka TOGG olacak. Birkaç kamuoyu yoklaması yapılmış. Markanın bilinirlik seviyesi yüzde 70’e yakın çıkmış. Beğenilme oranı da yüzde 50’nin üzerinde bulunmuş. Buna yerli ve yabancı tüm tedarikçilerin, tüm yazışmalarda TOGG ismini kullanması da ekstra bir motivasyon sağlayınca TOGG markası üzerinden devam kararı alınmış.”
“Yıl sonuna kadar 100 mühendis daha katılacak”
“Önceki hafta TOGG’un Alman mühendislik firması EDAG ile mutabakatını eleştirmiştim.
“Koç kümesinde, hem hafif hem ağır ticari araç kısmında muazzam mühendislik işleri yapılıyor, araç geliştiriliyor. Bu bilgi birikimi varken niçin EDAG? Buradaki mühendisleri niçin almıyorsunuz” demiştim.
Almışlar. Şu anda değerli bir kısmı Türkiye’de otomotiv konusunda faaliyet gösteren şirketlerden gelen 175 mühendis TOGG bünyesinde çalışıyor. Yıl sonuna kadar takıma 100 mühendis daha katılacak diye öğrendim.”
“Yerlilik oranı %68'e çıkacak”
“TOGG’un yerlilik oranı daha evvel yüzde 51 olarak açıklanmıştı. Hedef bu idi. Ben de “Yahu şu anda bile yüzde 60’lara yakın yerlilik oranı var” demiştim. Bu oran revize edilmiş ve 3 yıl içinde yüzde 68’e çıkarılması planlanmış. Bu âlâ bir oran diyebilirim.
Çünkü şu anda Türkiye’de üretilen arabalarda en yüksek yerlilik oranı yüzde 66,3. Tedarikçi seçimlerinin de yüzde 93’ü tamamlanmış. Yani kimden ne alınacak, kime ne verilecek yüzde 93 oranında kesin. Bu tedarikçilerin yüzde 78’i yerli, yüzde 22’si memleketler arası tedarikçiler. Ancak bunun mali karşılığını öğrenemedim.”
“Yerli batarya üretimine de başlanacak”
“CEO Gürcan Karakaş’a en sert eleştirim batarya mevzuunda olmuştu. Karakaş’ın bataryayı bir yerden alırız, onu sona bıraktık halindeki yaklaşımına “En değerli şey batarya. Batarya yoksa araç yok” demiştim.
Daha sonra bataryanın dışarıdan alınacağı ancak batarya paketi ve batarya işletim sisteminin yerli olacağı açıklandı. Şimdi bir evre daha ileri gidilmesi kararlaştırılmış. Öyle ki, üretime geçilmesine paralel olarak yerli batarya üretimine de başlanacakmış.”
“Motor başlangıçta Bosch’tan alınacak”
“En büyük tenkitlerimden biri motorun Bosch’tan alınacak olmasıydı. Zira arabaya hareket kazandıracak olan bu motorun Türkiye’de üretilebileceğine inanıyordum.
Bu hususta motorun başlangıçta Bosch’tan alınacağının kesin olduğunu öğrendim. Ancak bunun nedeni büsbütün adetsel. Üretimin başlaması ile birlikte hedeflenen üretim adetlerine anında ulaşılması mümkün değil. Bu süreçte motoru yerli üretmek gereksiz bir maliyet artışı getireceği için “şimdilik” Bosch.
Ancak artan üretim adetleri ile birlikte motoru da yerli üretme niyeti varmış. Açıkçası emin olamadım.”
“Üretim birkaç yüz binli adetlerle değil, binli adetlerle başlayacak”
“En merak ettiğim husus da üretim adetleri idi. Eğer hükümet yanlısı medyanın saçmalıkları üzere bir bilgi alırsam bu iş büsbütün palavraya gidiyor diyecektim. Ancak edindiğim bilgi çok makul.
Üretim o denli birkaç yüz binli adetlerle değil, birkaç binli adetlerle başlayacakmış. Ki makul ve hakikat olan da bu.
Yine medyanın “İhracatla başlanacak” haberi de yanlışsız değil.”
“Çıkacak araba tanıtımda gördüğünüz araba olmayacak”
“Kısmet olursa 3 sene sonra üretim bandından çıkacak olan araba, sizin tanıtımda gördüğünüz araba olmayacak. Belki gibisi olacak tahminen de hiç benzemeyecek. Bilmiyorum ancak dizayn üzerinde çalışmalar hala sürüyormuş.”
“Öyle ucuz, harcıâlem bir araç beklemeyin”
“Ve doğal fiyat. Fiyat konusunda da ayaklar yere basıyor. Öyle ucuz, harcıâlem bir araç beklemeyin. Baz fiyatın 25 bin dolar karşılığı bir düzeyde olması beklenebilir. 30-35 bin dolar karşılığında ise yeterli bir TOGG’a sahip olabilirsiniz.”
Aracın üretileceği fabrikanın temeli geçtiğimiz günlerde atılmıştı. Ayrıntılar için
