Türk siyaseti bugün en kıymetli isimlerinden birini daha kaybetti Eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz İstanbul’da tedavi Escort Ulus gördüğü hastanede 72 yaşında hayatını yitirdi Anavatan Partisi’nin ANAP kurucuları ortasında da yer almış olan Yılmaz çeşitli bakanlıkların yanı sıra üç koalisyon hükümetinde başbakanlık vazifesi üstlenmiş bir isimdi Yılmaz’ın siyasi hayatındaki dönüm noktalarını BBC Türkçe derledi…
Aslen Rizeli Ulus escort olan Yılmaz 1947’de İstanbul’da doğdu Ortaöğretimine Avusturya Lisesi’nde başladı ve İstanbul Erkek Lisesi’nde bitirdi 1971 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Maliye ve İktisat Kısmı’ndan mezun oldu
Daha sonra Almanya’nın Ulus escort bayan Köln Üniversitesi İktisadi ve Toplumsal Bilimler Fakültesi’nde yüksek lisans yaptı
Siyasette Alman ekolü olarak anıldı Siyasete girdiği 1983 yılına kadar özel kesimde yöneticilik vazifesi yaptı
Özal ANAP’a davet etti kurucu oldu
Mesut Yılmaz 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrasında Özal’ın davetiyle siyasete girdi Liberal iktisat teziyle yola çıkan Özal’la birlikte ANAP’ın kurucuları ortasında yer aldı
Darbe sonrasına yapılan birinci hür seçimde iktidar olan ANAP’tan Rize Milletvekili seçildi
Aynı vakitte partinin Genel Lider Yardımcılığı’nı üstlendi Özal hükümetlerinde 1986 ve 1990 yılları ortasında evvel Dışişleri Bakanı daha sonra da Kültür ve Turizm Bakanı olarak vazife aldı
Akbulut’a karşı kazandı
Turgut Özal’ın 31 Ekim 1989’da Cumhurbaşkanı seçilmesinin akabinde ANAP içinde bir manada iktidar tartışması da başladı
Dönemin Cumhurbaşkanı Özal Çankaya’ya çıkınca yerine bazılarına nazaran iddiasız bir isim olan Yıldırım Akbulut’u başbakan olarak görevlendirdi
Özal’ın bu ataması muhalefet tarafından ANAP’tan elini çekmek istememesi olarak yorumlanırken birinci sefer başkanlık sistemi tartışmasını da başlattı
ANAP içinde birinci önemli çatlağın yaşandığı bu devirde Mesut Yılmaz Dışişleri Bakanlığı vazifesinden istifa etti
Kazandığı birinci kongre başbakanlık getirdi
Özal’ın Çankaya’ya çıkmasının akabinde dört eğilim partisi olarak kurulan ANAP’ta muhafazakar liberal çekişmesi başladı O denli ki Özal’ın eşi Semra Özal İstanbul Vilayet Başkanlığı’n aday oldu Abdülkadir Aksu Cemil Çiçek Hüsnü Doğan’ın da ortalarında bulunduğu isimler pasifize edildi
ANAP’ın en karışık olduğu 1991’deki 3’üncü Olağan Kongre’de gerisine Özal’ın dayanağını alan Yıldırım Akbulut’un karşısında Mesut Yılmaz ve Hasan Celal Hoş aday olarak çıktı
Çekişmeli geçen kongrede muhafazakar kanattan Hasan Celal Hoş Akbulut lehine adaylıktan çekilmesine rağmen Mesut Yılmaz genel lider seçildi
Genel başkanlığı kaybeden Yıldırım Akbulut Başbakanlık misyonundan istifa etti ANAP Genel Lideri olarak Başbakanlık vazifesini üstlenen Yılmaz yeni ve gençlik avantajını kullanmak istedi ve erken seçim istedi
20 Ekim 1991’de yapılan genel seçimlerde yüzde 24 oy almasına rağmen seçimden ikinci parti olarak çıktı ve muhalefete düştü
Süleyman Demirel liderliğindeki Doğruyol Partisi DYP Toplumsal Demokrat Halkçı Parti SHP ile koalisyon hükümetini kurdu Mesut Yılmaz 1995’e kadar anamuhalefet partisi önderi oldu
ANAYOL hüsranı
24 Aralık 1995’te yapılan seçimlerde Necmettin Erbakan liderliğindeki Refah Partisi RP yüzde 21 3 oyla birinci çıktı lakin tek başına hükümet kuracak çoğunluğu sağlayamadı
Dönemin Cumhurbaşkanı Demirel hükümet kurma vazifesini seçimden ikinci parti olarak çıkan ANAP’ın başkanı Mesut Yılmaz’a verdi ve ülkü koalisyon paydaşlığı olarak da Demirel’in kurucusu olduğu DYP düşünülüyordu
Ancak DYP Genel Başkanlığı vazifesini Çankaya’ya çıkan Demirel’den devralan alan Tansu Çiller ile Yılmaz’ın koalisyon görüşmeleri çok güçlü geçti hatta kimi görüşmelerde sert tartışmalar yaşandı vakit zaman taraflar masayı terk etti
Ancak siyasi tarihe ANAYOL hükümeti olarak geçen ve ömrü yalnızca üç ay süren Mesut Yılmaz liderliğindeki 53’üncü hükümet 6 Mart 1996’da kuruldu
Ecevit liderliğindeki Demokratik Sol Parti’nin DSP dışarıdan desteklediği azınlık hükümetinin Başbakanı olan Yılmaz’ın kurduğu hükümet 257 üyenin oyuyla güvenoyu aldı
Ancak Erbakan’ın itirazı üzerine Anayasa Mahkemesi Bakanlar Konseyi’ni o periyot 544 olan üye tam sayısının yarısından bir fazlasının oyunu alması gerektiği gerekçesiyle güvenoyunun iptaline karar verdi
RP’nin 27 Mayıs verdiği gensorunun TBMM’de kabul edilmesi üzerine 6 Haziran 1996’da Mesut Yılmaz Başbakanlık misyonundan istifa etti
Yumruklu hücuma uğradı
Mesut Yılmaz ana muhalefet liderliğini üstlendiği devirde 24 Aralık 1996’da Budapeşte’de Veysel Özerdim isimli kişinin yumruklu saldırısına uğradı ve burnu kırıldı
Saldırı olayının ardında ayrıyeten Ismail Koçkaya Ziya Kortu ve Veysel Özgür’ün olduğu belirlendi
Bu taarruz olayının nedeni aydınlatılamadığı gerekçesiyle siyasi muhalifleri tarafından yumruk olayı vakit zaman Yılmaz aleyhine kullanıldı
ANASOL D azınlık hükümetinin başbakanı
ANAYOL Hükümetinin bozulmasının akabinde RP Önderi Erbakan koalisyon kurmak için DYP Genel Lideri Tansu Çiller ile anlaşıp REFAHYOL olarak anılan koalisyon hükümetini kurdu
Ancak Türkiye siyasi tarihinde post çağdaş darbe anılan 28 Şubat 1997 tarihli Ulusal Güvenlik Konseyi kararının akabinde başlayan sürecin akabinde koalisyon sona erdi
Cumhurbaşkanı Demirel hükümeti kurma misyonunu Erbakan’la dönüşümlü başbakanlık ta anlaşan Tansu Çiller’e vermedi
Bunun yerine hükümet kurmakla görevlendirilen Mesut Yılmaz Ecevit liderliğindeki DSP ve DYP’den ayrılan Hüsamettin Cindoruk’un kurduğu Demokrat Türkiye Partisi DTP ile koalisyon hükümetinin başbakanı oldu ANASOL D bir azınlık hükümeti olarak CHP dayanağıyla kuruldu
Türkbank skandalı başbakanlığına mal oldu
Türkbank ihalesiyle patlak veren tezler hükümetin sonunu getirdi
Türkbank ihalesini 1998’de 600 milyon dolara işadamı Korkmaz Yiğit aldı
Ancak ihale için organize cürüm örgütü önderi Alaattin Çakıcı’nın devreye girdiği ve ihaleye girmek isteyen öbür işadamlarını tehdit ettiği savları üzerine hükümeti dışarıdan takviye veren CHP’nin verdiği gensoru ile Mesut Yılmaz hükümeti düşürüldü
TBMM’de hakkında soruşturma kurulu kuruldu fakat sonuçlanmadı
Yüce Divan’da yargılandı
2002 seçimlerinde Adalet ve Kalkınma Partisi iktidar CHP de tek muhalefet partisi olarak parlamentoya girdi
Yarım kalan ya da kadük olan belgeler tekrar açıldı Türkbank belgesi da bunlardan biriydi
Hakkında Türkbank evrakı nedeniyle devrin Devlet Bakanı Güneş Taner ile birlikte Meclis Soruşturması açılan Yılmaz Türkbank ihalesine fesat karıştırarak devlet ziyanı oluşmasına neden olduğu savıyla Şanlı Divan’a sevk edilen birinci Başbakan oldu
Dava kamuoyunda Rahşan Affı olarak bilinen 4616 sayılı Kuralla Salıverilme Yasası uyarınca erteleme kapsamına girdi
Son koalisyonun Başbakan yardımcısı oldu
Mesut Yılmaz Anavatan Partisi’nin kurucusu olarak başladığı siyasi ömrünü Türkiye Cumhuriyeti’nin son koalisyon hükümetinin başbakan yardımcısı olarak tamamladı
1999’daki genel seçimlerde hiçbir siyasi parti tek başına iktidar çoğunluğunu sağlayamadı Devrin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümet kurma misyonunu seçimlerde 136 milletvekili çıkararak birinci çıkan DSP Önderi Bülent Ecevit’e verdi
Ecevit seçimden ikinci parti çıkan Devlet Bahçeli liderliğindeki Milliyetçi Hareket Partisi ve Mesut Yılmaz liderliğindeki ANAP’la 2002 seçimlerine kadar sürecek koalisyon hükümetini kurdu
Yılmaz hükümette Devlet Bakanı ve Başbakan yardımcısı olarak misyon aldı
Koalisyonda yaşanan krizler ve devrin Başbakan Yardımcısı Bahçeli’nin de davetiyle 3 Kasım 2002’de yapılan genel seçimlerde koalisyon ortağı üç partiden hiçbirisi yüzde 10 barajını geçemedi ve parlamentoya giremedi
Mesut Yılmaz geçmişte koalisyon paydaşlığı yaptığı Tansu Çiller üzere partisinin genel başkanlığından istifa ederek etkin siyasete orta verdi
Yine buradayım
Mesut Yılmaz’ın siyasete verdiği orta beş yıl sürdü 2007 genel seçimlerinde Rize’den bağımsız milletvekili seçildi Bazılarına nazaran yine ve bağımsız adaylığı hakkındaki Meclis soruşturmaları ve Şanlı Divan’a gönderilmesine cevaptı
Bağımsız milletvekili seçilmesinin akabinde devrin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan hakkında CHP’nin verdiği gensoru önergesinin Meclis’teki görüşmelerinde kendisiyle ilgili ihale yolsuzluğu savlarına kürsüye çıkarak şu karşılığı verdi
Sonuç olarak söyleyeceğim şu bir parti ismine konuşmuyorum 1 5 sene başbakanlık yapıp 3 5 sene denetlenen tek insan benim Hakkımda denetlenmedik evrak bırakmadınız Hepinize teşekkür ediyorum Sonuçta tekrar ben buradayım
ANAP kurucuları ortasında yer alan ve son olarak Bağımsız milletvekili olarak parlamentoya giren Yılmaz siyasi ömrünü 2009’da katıldığı ANAP DYP birleşmesi sonrasında kurulan Demokrat Parti’de 2011’de noktaladı
Evlat acısı yaşadı
Mesut Yılmaz’ın hayatındaki en kıymetli dönüm noktalarından birisi ise büyük oğlu Yavuz Yılmaz’ın trajik vefatı oldu
Yılmaz ailesinin büyük oğlu 38 yaşındaki Yavuz Yılmaz İstanbul Beykoz’daki konutlarında 16 Aralık 2017’de hayatına son verdi
Rahatsızlığı nedeniyle uzun müddettir tedavi gören Yavuz Yılmaz’ın hastalığının giderek ağırlaşması üzerine ömrüne son verdiği açıklandı
Eşi Berna Yılmaz ile evlat acısı ile yıkılan Mesut Yılmaz oğlunun yedi yıldır deva aradıkları Temporal Lob Epilepsi hastalığı için tedaviyi reddettiğini belirtip Göstermediğimiz hekim kalmadı deva bulamadık demişti
Kaynak BBC Türkçe