14 Mayıs seçimlerine 1 ay kaldı. En problemli alan olan iktisat, Türkiye tarihinde siyasi değişimlerin temel nedeni olarak görülürken, yakın geçmiş siyasetinin değerli isimlerinden 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in bu bahisteki kelamı en çarpıcı özet olma özelliğini koruyor: ‘Boş tencerenin yıkamayacağı iktidar yoktur.’
Halkın geçim zahmeti içinde bilhassa popülist telaffuzlar tüm tarihte olduğu üzere günümüzde de öne çıkıyor. İktidar ve muhalefet kanadı da vaatlerde iktisada öncelik veriyor. Bir yanda da ülke nüfusunun yüzde 15’ini etkilendiği bir sarsıntı felaketi tablosu duruyor. Bu gerçeklerle süratle sandığa yanlışsız gittiğimiz şu günlerde Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun telaffuzlarına yakından bakalım.
Ekonomide özelikle 2021 yılından bu yana meseleler görünür hale geldi. Öncesinde de uzmanların çok tartıştığı yapısal sıkıntılar olurken, global konjonktürdeki tesirlerle bunlar tabanda daha az hissediliyordu.
14 Mayıs 2023 seçimlerine yaklaşık 1 ay kala, vaatler de daha yüksek sesle söylenmeye başlandı. Millet İttifakı Cumhurbaşkanı Adayı ve CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, bilhassa ekonomik telaffuzlarını gerisi gerisine sıralıyor.
Vaatlerin gerçekçiliği bilhassa öne çıkıyor. Kalabalık bir ekonomist takımı olan Millet İttifakı bu mevzuda daha ayrıntılı ve spesifik vaatlerde bulunuyor.
Ekonomim’den tecrübeli gazeteci Hakan Güldağ’, bütçede tehlikenin şimdi görünmemesini lakin gün geçtikçe yüklerin artmasını hesaba katılmayanlar olarak kıymetlendirdi.
İktisatçı Arda Tunca, iktisatta son periyotta alınan hasarlara rağmen şimdiye kadar bütçenin uygun bir iş çıkardığını söylerken, “tehlike çanlarının çalmaya başladığını” da ekliyor.
Bütçe açığı, bir konutun de borçları üzere düşünülürse, ekonomilerde sıhhat göstergesi olurken, açık/GSYH oranında AB’nin Maastricht Kriterleri’ne nazaran yüzde 3’ü aşamamalı.
Bütçenin devlet idaresinde ehemmiyetine değinen Hakan Güldağ, bütçe açığı ile borçlanmanın arttığını hatırlatırken, tasarruf, kemer sıkma ve vergi ıslahatı ile görünümün düzeltilmesi kıymetli oluyor.
Kılıçdaroğlu’nun vaatlerine gelince, kamu harcamalarında tasarruf öne çıkıyor. Millet İttifakı’nın Ortak Siyasetler Ulusal Mutabakat Metni’nde de israfla çaba ve mali disiplin geniş bir yer tutuyor.
Kılıçdaroğlu’nun vaatleri için de “gerçekleşebilir, hayal değil” derken, tasarruf için kaynak ve teknikleri, makroekonomik istikrarda vurguları tercih edeceğini de iletiyor.